HÓA HỌC CẤU TẠO

XOAY CHUYỂN CÁC NGUYÊN TỬ TRONG PHÂN TỬ

Đến mãi đầu thế kỉ 18, trong hoá học người ta vẫn cho rằng tính chất của các chất hoá học chỉ hoàn toàn phụ thuộc vào thành phần hoá học của các chất đó tức là phụ thuộc vào số nguyên tố và số lượng nguyên tử của các nguyên tố đó trong phân tử. Tuy nhiên những kết quả thực nghiệm đã bắt buộc các nhà hoá học phải suy nghĩ thêm… Năm 1823 nhà hoá học Libic điều chế được axit funminic có công thức phân tử là HCNO hoàn toàn tương tự với công thức phân tử của axit xyanic do Vele điều chế được trước đó một năm. Như vậy hai chất có cùng thành phần hoá học nhưng lại có những tính chất hoá học khác nhau, nghĩa là tính chất hoá học không phải chỉ phụ thuộc vào thành phần hoá học…
Năm 1861, tại hội nghị các nhà y học và tự nhiên học ở Đức, nhà bác học thiên tài người Nga Butlerốp đã đọc bản báo cáo “về cấu tạo hoá học của các chất” trong đó lần ông nêu lên một cách hệ thống những quan niệm đúng đắn về cấu tạo hoá học của các hợp chất hữu cơ và mối liên hệ giữa cấu tạo và tính chất hoá học.
Butlerốp cho rằng có thể xác định được cấu tạo của các chất, tức là xác định được sự sắp xếp các nguyên tử trong phân tử, chính cấu tạo phân tử là yếu tố xác định tính chất của một chất. Trong phân tử các nguyên tử chịu ảnh hưởng lẫn của nhau, kể cả những nguyên tử không liên kết trực tiếp với nhau.
Lúc đầu lí thuyết của Butlerốp bị nhiều nhà hoá học phản đối, Giêra chẳng hạn, cho rằng không thể tìm hiểu cấu tạo thực sự của phân tử. Nhưng sự phát triển của hoá học hữu cơ sau này đã xác nhận hoàn toàn lý thuyết của Butlerốp và lý thuyết này đã giữ vai trò hướng dẫn trong việc tổng hợp hàng loạt hợp chất hữu cơ và trong việc phát triển hoá học hữu cơ.